Wie loopt wel eens van het begin van de Dorpsstraat naar de Rijksstraatweg? Bijvoorbeeld over het leuke pleintje dat J. Sandersonhof heet? Je vraagt je misschien niet altijd af naar wie zo’n hofje eigenlijk is vernoemd. Maar in éen klap raken we nu op de hoogte van een rijke historie. Onze plaatsgenoot en historicus Wim van Schaik heeft een boek over hem geschreven. Hij heeft het op 22 september aan de burgemeester van Stichtse Vecht aangeboden.
Wie was Johannes Sanderson?
Sanderson (1778-1846) speelde in het begin van de 19e eeuw een belangrijke rol in Loenen en omgeving. Hij was de laatste schout, dat was vroeger de belangrijkste bestuurder. Een schout zorgde voor rust en toezicht, bewaakte de openbare orde en spoorde boeven op. De functie van burgemeester kwam ervoor in de plaats. Sanderson werd de eerste burgemeester, niet alleen van Loenen maar ook van Laag Nieuwkoop, Loenersloot, Nigtevecht, Nederhorst den Berg en Kortenhoef. En dat was niet eens zijn hoofdbaan. Zijn hoofdfunctie was notaris in Loenen.
Een turbulente periode
Sanderson begon zijn carrière in 1802 tijdens de Bataafse Republiek. Nederland stond in die tijd onder invloed van de Franse republiek en had voor het eerst in de geschiedenis een (min of meer) democratisch parlement gekozen. In zijn functie kreeg Sanderson te maken met spraakmakende en zeer uiteenlopende staatslieden, zoals het eerste staatshoofd Rutger Jan Schimmelpenninck en vervolgens koning Lodewijk Napoleon, de jongere broer van keizer Napoleon Bonaparte. Daarna met de keizer zelf en met de koningen Willem I en Willem II.
Het is interessant om te lezen hoezeer het omgaan met deze verschillende regimes een aanslag deed op het aanpassingsvermogen van burgemeester Sanderson. Maar dat was nog niet alles. De industriële revolutie was begonnen en overal deden zich ingrijpende ontwikkelingen voor. Het verkeer veranderde doordat de trekschuit concurrentie kreeg van de diligence, het stoomschip en de spoortrein. Grote invloed op de communicatie hadden ook de kranten die aanvankelijk nog erg duur waren maar meer en meer de markt veroverden. De burger, vooral de wat rijkere, kon zich daardoor beter informeren en dat leidde ertoe dat hij mondiger werd en niet meer alles accepteerde waar de burgemeester mee kwam.
Tussen bewind en burger
Over de manier waarop Sanderson tussen al deze bewegingen zijn weg zocht, gaat het boek Tussen Bewind en Burger, Johannes Sanderson (1778-1846), plattelandsburgemeester. De schrijver, Wim van Schaik, is in onze regio ook bekend van zijn artikelen in De Vechtkroniek van de Historische Kring en ’t Nieuwersluiszertje. In het Regionaal Historisch Centrum (RHC) Vecht en Venen in Breukelen overhandigde hij het eerste exemplaar aan burgemeester Ap Reinders, een van de opvolgers van Johannes Sanderson.
Het boek telt 207 bladzijden en is voor € 30,00 te koop bij boekhandel Van Kralingen in Breukelen en bij het RHC Vecht en Venen, Schepersweg 6e in Breukelen.
Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen
