Op 15 maart zijn er verkiezingen voor de Provinciale Staten én voor de Waterschappen. Uit onderzoek komt naar voren dat menig inwoner in Nederland weinig idee heeft bij wat waterschappen precies doen en al helemaal niet waarover er te kiezen valt. Daar is natuurlijk een schone taak weggelegd bij uzelf om u goed voor te bereiden, maar ook bij de waterschappen én de kandidaten om kiezers meer te betrekken en (tijdig) te informeren. Dit gebeurt veel te weinig. En dat terwijl de werkzaamheden van de waterschappen dermate van belang zijn en in de toekomst nog veel belangrijker en complexer worden. Uw waterreporter van het Loenens Nieuws is daarom verhaal gaan halen. Zodat u iets meer te weten komt en – hopelijk – weloverwogen uw stem kunt uitbrengen.
Wat doen de waterschappen?
Nederland is een waterrijk land, met vele rivieren, meren, kanalen, sloten en beken en gelegen aan de Noordzee. Dat water moet op een goede manier worden beheerd, zodat we er kunnen wonen, werken, recreëren, voedsel verbouwen en ondernemen. Een groot deel van het land ligt immers onder de zeespiegel. Als het water niet beheerd zou worden dan staat ongeveer 60% van Nederland onder water. Op landelijk niveau houdt Rijkswaterstaat zich bezig met het beheer van de kustlijn, de grote rivieren en een aantal drukke kanalen.
Het overige waterbeheer is grotendeels de taak van de waterschappen. In totaal beheren zij 18.000 kilometer aan dijken, 225.000 kilometer aan watergangen en meer dan 350 rioolzuiveringsinstallaties. Daarmee wordt meer dan twee miljard kubieke meter afvalwater per jaar gezuiverd.
Een hele opgave. Kort samengevat kun je de taken van waterschappen als volgt omschrijven:
- bescherming tegen water; tegengaan van overstromingen, zorgen voor droge voeten
- werken aan schoon water; water van goede kwaliteit
- voldoende water beschikbaar iedereen; voor wonen, werken en recreatie
- zorg voor water- en vaarwegen
De waterschappen zijn overigens niet verantwoordelijk voor het onderhoud en aanleg van de riolering. En ook niet voor het drinkwater, dat doet het drinkwaterbedrijf. Hiervoor werken zij wel nauw samen met de waterleidingbedrijven. De bescherming van het grondwater is officieel een provinciale taak, maar voor een deel is dit doorgegeven aan de waterschappen. Het waterpeil in de grote rivieren en het IJsselmeer wordt beheerd door het Rijk, de waterschappen beheren het waterpeil van kleinere rivieren en kanalen, sloten en vijvers. Belangrijk dus ook dat waterschappen in staat zijn afwegingen te maken en samen te werken in een complexe context met veel belanghebbenden.
Waterschap Amstel, Gooi en Vecht
De grenzen van de waterschappen in Nederland lopen anders dan de grenzen van provincies en gemeenten. De grenzen worden vooral bepaald door stroomgebieden en dijkringen. In totaal zijn er 21 waterschappen in Nederland, waarvan er 5 ‘hoogheemraadschap’ worden genoemd. Alle waterschappen werken weer samen in de Unie van waterschappen. Gemeente Stichtse Vecht valt grotendeels in het werkgebied van waterschap Amstel, Gooi en Vecht, een gebied waar ruim 1,3 miljoen mensen wonen, dat is gelegen in de provincies Noord-Holland, Utrecht en een klein stukje van Zuid-Holland. In dit gebied liggen 1000 kilometer aan dijken en kades, 59 sluizen en 231 gemalen en 12 zuiveringsinstallaties.
https://www.agv.nl/over-ons/werkgebied-waterschap-agv
Waterschapsbelasting betalen
Om als waterschap de taken te kunnen uitvoeren is veel geld nodig. De waterschappen krijgen voor het uitvoeren van de taken geen geld van de Rijksoverheid, maar heffen waterschapsbelasting. De belasting die u aan het waterschap betaalt, is opgedeeld in twee categorieën: zuiveringsheffing en watersysteemheffing. En omdat u belasting betaalt heeft u ook iets te zeggen over de manier waarop het waterschap de taken aanpakt. Dat kunt u onder meer doen door te stemmen bij de waterschapsverkiezingen op 15 maart.
Verkiezingen
Bij de waterschapsverkiezingen worden 26 van de 30 leden in het Algemeen Bestuur gekozen door de inwoners (ingezetenen), die zij vertegenwoordigen. De overige 4 leden betreffen de ‘geborde zetels’ voor belanghebbende partijen: 2 voor natuurbeheerders en 2 voor landbouw. De bestuurders komen op voor de belangen van bewoners, natuur, bedrijven en landbouw en bepalen wat er met het water in uw omgeving gebeurt. Zo stellen zij de grote lijnen van het beleid van het waterschap vast, controleren of het dagelijks bestuur van het waterschap het beleid op een goede manier uitvoert en vertegenwoordigen ze inwoners en organisaties van het beheerde gebied. Het dagelijks bestuur zorgt voor de voorbereiding en uitvoering van het beleid.
Aan de waterschapsverkiezingen doen kandidaten uit verschillende politieke partijen mee. Daarnaast zijn er twee waterschapspartijen die meedoen: de Algemene Waterschappartij en Water Natuurlijk, die overigens ook door een aantal politieke partijen gesteund worden. Belangrijk om te weten, is dat de standpunten en debatten in de waterschappen veelal over specifieke onderwerpen gaan. Dat pleit ervoor om vooral ook uw stem op inhoud te onderzoeken en niet vanzelfsprekend op de politieke partij te stemmen waar u voor de andere verkiezingen op stemt.
Stemhulp voor de Waterschapsverkiezingen
De opgaven waar we, ook als inwoners, in de (nabije) toekomst mee te maken hebben, raken ook de waterschappen. En daarin vervullen zij een belangrijke rol. Zo werken waterschappen mee aan nieuwe oplossingen voor de energietransitie, beheren zij cultuurhistorisch (water)erfgoed en hebben ze invloed op het herstel en behoud van biodiversiteit. Ook zorgt de in 2015 ingevoerde Kaderrichtlijn Water van de Europese Unie, waarin strengere eisen worden gesteld aan de waterkwaliteit, voor grote uitdagingen. De klimaat-gerelateerde opgaven, zoals het vasthouden van water in droogteperiodes en het afvoeren van overvloedige regenval vragen ook om nieuwe maatregelen en werkwijzen.
Als kiezer geeft u aan wat u van belang vindt voor het waterbeheer in uw buurt. Kiest u er bijvoorbeeld liever voor om meer ruimte te geven aan water tegen minder kosten of liever voor een hogere investering voor het ophogen van de dijk? Moeten vervuilers van water harder worden aangepakt of moet er een duurdere en betere rioolwaterzuivering komen? Moeten we ons gedrag zelf aanpassen en beter letten op wat we doorspoelen of moeten de waterschappen meer belastinggeld besteden aan het zuiveren? Als u een beter beeld wilt krijgen wat u van belang vindt en welke keuze daarbij hoort, is er de stemhulp. Deze stemhulp vindt u via www.mijnstem.nl/waterschappen. Daar kunt u uw postcode invullen om bij het juiste Waterschap uit te komen. Loenen aan de Vecht valt onder waterschap Amstel, Gooi en Vecht.
Tip voor wie het waterbeheer in de buurt eens met eigen ogen wil bekijken:
Pak de fiets en krijg meer beeld bij de rijke geschiedenis van het waterbeheer in de Vechtstreek. Ga in de lentezon op ontdekkingstocht via de waterschapsroute, die u langs de oevers van de Vecht, de buitenplaatsen, kastelen, forten, sluizen, en molens voert. Maar ook passeert u legakkers, plassen, veenweidegebieden en gemalen oftewel langs het cultuurhistorisch erfgoed van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. Kijk voor meer informatie op www.zichtopdevechtstreek.nl
Maaike van Leeuwen
